การสื่อสารของธนาคารกลาง ส่งผลต่อการคาดการณ์เงินเฟ้อของครัวเรือนอย่างไร?

ธนาคารกลางทั่วโลกต่างให้ความสำคัญกับการพัฒนาและปรับปรุงการสื่อสารนโยบายการเงิน ทั้งเพื่อความโปร่งใสในการดำเนินนโยบาย เพื่อดูแลการคาดการณ์อัตราดอกเบี้ยนโยบายโดยผู้เล่นในตลาดการเงิน และที่สำคัญ เพื่อให้การคาดการณ์เงินเฟ้อของสาธารณชนมีเสถียรภาพ

งานวิจัยในประเทศที่พัฒนาแล้วมักจะพบว่า การสื่อสารของธนาคารกลางส่งผลต่อการคาดการณ์ดอกเบี้ยโดยผู้เล่นในตลาดการเงินได้ค่อนข้างดี แต่เมื่อพิจารณาการคาดการณ์เงินเฟ้อของครัวเรือนแล้ว กลับพบว่าอยู่ในระดับที่สูงกว่าเป้าหมายเงินเฟ้อที่ธนาคารกลางกำหนดไว้ และกระจายตัวสูง นอกจากนี้ ประชาชนจำนวนมากไม่ทราบเป้าหมายเงินเฟ้อของธนาคารกลางด้วยซ้ำ (รูปที่ 1) ซึ่งบ่งชี้ว่าการสื่อสารนโยบายการเงินไปที่ประชาชนทั่วไปยังไม่ดีเท่าที่ควร

งานวิจัยของ Coibion et al. (2022) ได้ทำการทดลองสุ่มแบบมีกลุ่มควบคุม (RCT) กับครัวเรือนในสหรัฐฯ ประมาณ 20,000 ครัวเรือน โดยทดลองให้ข้อมูลเกี่ยวกับเงินเฟ้อและการตัดสินนโยบายการเงินในรูปแบบต่าง ๆ รวมทั้งสิ้น 8 รูปแบบ เพื่อประเมินว่าส่งผลให้การคาดการณ์เงินเฟ้อปรับลดลงมาได้มากน้อยเพียงใด ผลการศึกษาพบว่า

การให้ข้อมูลสถิติอย่างง่าย เช่น ข้อมูลเงินเฟ้อล่าสุด เป้าหมายเงินเฟ้อ หรือตัวเลขพยากรณ์เงินเฟ้อในอนาคตของธนาคารกลางเอง ส่งผลต่อการคาดการณ์เงินเฟ้อของประชาชนอย่างมีนัยสำคัญ แต่มีผลในระยะเวลาที่ค่อนข้างสั้น

อย่างไรก็ดี เมื่อให้กลุ่มตัวอย่างอ่านแถลงข่าวผลการประชุมคณะกรรมการนโยบายการเงิน (FOMC) หรืออ่านข่าวเกี่ยวกับผลการตัดสินนโยบายการเงินจากหนังสือพิมพ์ (USA Today) ซึ่งพยายามเขียนให้สั้นและเข้าใจง่าย กลับพบว่าไม่ได้ส่งผลดีต่อการคาดการณ์เงินเฟ้อเพิ่มเติม และอาจทำให้ผลดียิ่งลดลงด้วยซ้ำ โดยผู้วิจัยพบสาเหตุเนื่องจากประชาชนไม่ได้เชื่อถือและให้น้ำหนักกับข่าวสารจากหนังสือพิมพ์

นอกจากนี้ งานวิจัยนี้ยังพบว่า การคาดการณ์เงินเฟ้อของประชาชนที่เปลี่ยนไป มีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคอย่างมีนัยสำคัญ โดยการคาดการณ์เงินเฟ้อที่สูงขึ้นทำให้ครัวเรือนเร่งการใช้จ่ายโดยเฉพาะในกลุ่มคนที่มีรายได้และการศึกษาสูง อย่างไรก็ดี การใช้จ่ายในหมวดสินค้าคงทน (เช่น รถ บ้าน) กลับลดลง

ผลการศึกษานี้มีนัยเชิงนโยบายที่น่าสนใจเกี่ยวกับการสื่อสารของธนาคารกลางไปยังประชาชนทั่วไป โดยควรเน้นสื่อสารข้อมูลที่เข้าใจง่าย รวมถึงสื่อสารอย่างต่อเนื่องและผ่านช่องทางที่คนเชื่อถือ