การบริหารจัดการน้ำของประเทศไทยและแนวทางการดำเนินงานภายใต้การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
เมื่อวันที่ 22 กันยายน 2564 สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ได้รับเกียรติจาก ดร.วิมลภัทร บำบัดสรรพโรค คำกันยา จากสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ มาบรรยายในงาน Policy Forum: Discourses on Sustainability ในหัวข้อ “การบริหารจัดการน้ำของประเทศไทยและแนวทางการดำเนินงานภายใต้การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ”
ดร.วิมลภัทร ได้ฉายภาพให้เห็นการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในประเทศไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งในยุคแรกจะเน้นด้านโครงสร้างพื้นฐานเป็นหลัก เช่นการสร้างเขื่อน อย่างไรก็ดีในระยะถัดมาการวางแผนบริหารจัดการทรัพยากรน้ำได้มีการพิจารณาปัจจัยอื่นเพิ่มเติมด้วย เช่น ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อให้มีมาตรการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการพิจารณาลักษณะเครือข่ายเชิงพื้น เช่น เครือข่ายอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก เป็นต้น โดยสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สนทช.) เป็นหน่วยงานหลักที่ดูแลด้านการจัดการทรัพยากรน้ำ ซึ่งมีการวางแผนงานในระดับต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในปัจจุบันให้มีความเชื่อมโยงกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี
นอกจากนี้ ดร.วิมลภัทร ยังได้สรุปถึงผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศต่อการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในประเทศไทย โดยทรัพยากรน้ำเป็นหนึ่งในประเด็นสำคัญของ National Adaptation Plan (NAP) หรือโครงการปรับตัวแห่งชาติภายใต้การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่ง สนทช. ได้มุ่งสร้างภูมิคุ้มกันให้กับทุกภาคส่วนและให้ความช่วยเหลือผู้ที่มีความเปราะบางต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ อาทิ การนำแนวคิด Ecosystem-based Adaptation (EbA) ซึ่งเป็นการใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศน์และการนำ green design มาพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและปรับผังเมืองให้รับกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นอกจากนี้ ในอนาคตประเทศไทยจะมีการบูรณาการผังเมืองและผังน้ำเข้าด้วยกันและอาจนำแนวคิด EbA นี้มาประยุกต์ใช้ในการออกแบบให้เกิดพื้นที่ดูดซับน้ำและกักเก็บน้ำได้ นอกจากแนวคิด EbA แล้ว สนทช. ร่วมกับสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) และโครงการความร่วมมือทวิภาคีไทย-เยอรมนี ได้จัดทำแผนงาน TGCP-Water ซึ่งเป็นการบูรณาการการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเข้ากับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำและได้จัดทำ policy brief เพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกันในแต่ละฝ่ายเกี่ยวกับการปรับตัวภายใต้การเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศในมิติของการจัดการทรัพยากรน้ำ
