Does Democracy Affect Cyclical Fiscal Policy? Evidence From Developing Countries
เมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2563 สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ได้จัดงาน PIER Research Exchange โดยได้รับเกียรติจาก ดร.นวรัตน์ เต็มสัมฤทธิ์ จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มาบรรยายในหัวข้อ “Does Democracy Affect the Fiscal Policy Cyclicality?: Evidence from Developing Countries”
การดำเนินนโยบายทางการคลังของภาครัฐที่มีประสิทธิภาพจะมีลักษณะ countercyclical คือมีการลดการใช้จ่ายภาครัฐในช่วงที่เศรษฐกิจกำลังร้อนแรง และเพิ่มการใช้จ่ายในช่วงที่เศรษฐกิจซบเซาเพื่อช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่ในทางปฏิบัตินั้น ประเทศกำลังพัฒนาหลาย ๆ ประเทศมีการดำเนินนโยบายแบบ procyclical ซึ่งเป็นการดำเนินนโยบายทางการคลังที่ตรงกันข้ามกับแบบ countercyclical และด้อยประสิทธิภาพกว่า ทั้งนี้ เหตุผลหลักที่ทำให้รัฐดำเนินนโยบายการคลังแบบ procyclical ได้แก่ 1) ปัญหาการเข้าถึงเงินทุน และ 2) การที่รัฐบาลออกนโยบายโดยไม่ได้คำนึงถึงการขาดงบดุลของงบประมาณ ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นอาการของการที่ประเทศนั้น ๆ มีสถาบันที่อ่อนแอ
ดร.นวรัตน์ ได้ตอบคำถามวิจัยว่าระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย คุณภาพของสถาบัน และ ความมั่นคงและยาวนานของระบอบการปกครองนั้นส่งผลต่อการดำเนินนโยบายทางการคลังในประเทศกำลังพัฒนาอย่างไร โดยใช้ข้อมูลของประเทศกำลังพัฒนา 63 ประเทศตั้งแต่ปี ค.ศ. 1980 ถึง 2013 และใช้แบบจำลองทางเศรษฐมิติในการวิเคราะห์ข้อมูล
ผลการศึกษาพบว่า ประเทศกำลังพัฒนามักจะมีการดำเนินนโยบายการคลังแบบ procyclical ทั้งนี้ การดำเนินนโยบายการคลังแบบ countercyclical นั้นเพิ่มขึ้นในประเทศที่มีการปกครองแบบประชาธิปไตยและมีคุณภาพของสถาบันที่ดีกว่า นอกจากนี้ ประเทศที่มีประชาธิปไตยมายาวนานและมั่นคงกว่าก็มีการดำเนินนโยบายทางการคลังแบบ procyclical ที่น้อยลงด้วย
