คณะกรรมการนโยบายการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย

ผมมีโอกาสร่วมงานกับ PIER ตั้งแต่สมัยเป็นผู้บริหารบริษัทเทคโนโลยี โดยได้ร่วมเขียนงานวิจัยเรื่อง digital literacy สำหรับ SME ซึ่งช่วยวิเคราะห์โอกาสและความท้าทายในการปรับตัวของธุรกิจรายย่อยสู่โลกดิจิทัลและถอดข้อคิดเรื่องนโยบายภาครัฐที่เหมาะสม

ในฐานะคณะกรรมการนโยบายการเงิน งานวิจัยของ PIER โดยเฉพาะด้านหนี้ครัวเรือน ได้กลายเป็นฐานความรู้สำคัญในการกำหนดนโยบายอย่างมีข้อมูลรองรับและเข้าใจรากของปัญหาเชิงลึก

ผมมองว่า PIER เป็นตัวอย่างที่ดีของแนวทาง “ยืนตรง มองไกล ยื่นมือ ติดดิน” ที่ ธปท.ให้ความสำคัญ

• ยืนตรง: PIER ยึดมั่นในหลักวิชาการ ความถูกต้อง และความเป็นอิสระทางความคิด
• มองไกล: พุ่งเป้าไปที่โจทย์เชิงระบบที่มีผลในระยะยาว เช่น ความเหลื่อมล้ำเชิงโครงสร้าง หรือข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาหนี้ครัวเรือน
• ติดดิน: ไม่ได้มองแค่ตัวเลขบนกระดาษ แต่ลงพื้นที่เพื่อเข้าใจชีวิตของคน เช่น งานวิจัยเรื่องหนี้เกษตรกร
• ยื่นมือ: สร้างเครือข่ายกับทั้งภาคเอกชน ภาครัฐ และภาคประชาสังคม เพื่อขยายผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจริง

โลกกำลังอยู่ในช่วงหักมุมในหลายมิติ ไม่ว่าจะเป็นโลกาภิวัตน์ที่เปลี่ยนหลังสงครามการค้าและเศรษฐกิจยุค AI ที่ได้เปิดทั้งโอกาสและความเสี่ยงใหม่ วิกฤตภูมิอากาศที่ทำให้การปรับตัวสำคัญไม่แพ้การลดคาร์บอน และสังคมสูงวัยที่ต้องออกแบบระบบรองรับใหม่ ๆ รวมถึงปัญหาหนี้ครัวเรือนที่ฝังลึก

จากปัจจัยที่กล่าวมานี้ ผมอยากเห็น PIER เดินหน้าทำงานวิจัยที่ “คลี่ประเด็นใหญ่” เหล่านี้ ร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อช่วยให้ประเทศ “อ่านอนาคตได้ออก” และพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในทุกมิติ เปรียบเสมือนเป็น ‘ประภาคาร’ ช่วยส่องแสงให้เรือต่าง ๆ เห็นในยามที่เต็มไปด้วยพายุ

นอกจากนี้ PIER ยังมีบทบาทสำคัญในการวิเคราะห์และวิจัยประเด็นผลกระทบของ “การเปลี่ยนผ่านอย่างเป็นธรรม” (just transition) ต่อระบบเศรษฐกิจในระดับต่าง ๆ และในแต่ละกลุ่มผู้มีส่วนได้เสีย รวมถึงการออกแบบกลไก เครื่องมือ และกองทุนภูมิอากาศ (climate fund) ภายใต้ร่างพระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. ... การสร้างนวัตกรรมทางการเงิน และการพัฒนาแนวทางชดเชยเยียวยาในกรณีเกิดความสูญเสียและความเสียหายจากผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พร้อมทั้งตัวชี้วัดความก้าวหน้าในการดำเนินงานที่เกี่ยวข้อง