ปัจจุบัน รศ.ดร.นิพนธ์ ดำรงตำแหน่งนักวิชาการเกียรติคุณของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ในอดีต ดร.นิพนธ์ เคยเป็นประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย และคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

รศ.ดร. นิพนธ์สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกด้านเศรษฐศาสตร์จาก University of Hawaii ประเทศสหรัฐอเมริกา ระดับปริญญาโทจาก Middle Tennessee State University และระดับปริญญาตรีจากคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์