CBA-Cones: A (new) framework for cost-benefit analysis in RIA process

เมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2563 สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ได้จัดงาน PIER Research Exchange โดยได้รับเกียรติจาก ดร.วราพงศ์ วงศ์วัชรา รองผู้อำนวยการ กลุ่มงานยุทธศาสตร์องค์กร ธนาคารแห่งประเทศไทย มาบรรยายในหัวข้อ “CBA-Cones: A (new) Framework for Cost-Benefit Analysis in RIA Process”
ดร.วราพงศ์ ได้เล่าว่า ปัจจุบันกระบวนการวิเคราะห์ผลกระทบในการออกกฎเกณฑ์ (Regulatory Impact Analysis: RIA) จะมีขั้นตอนระบุว่าต้องทำอะไรบ้าง (what to do) แต่ยังขาดวิธีการทำว่าต้องทำอย่างไร (how to do) โดย ดร.วราพงศ์ กล่าวว่ากระบวนการทำ RIA แบบเก่ามีข้อเสียคือเป็นการมองแค่ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับหน่วยงานย่อย (entity) แต่ยังไม่มีการพิจารณาว่ามีผลกระทบในภาพรวมอย่างไร ประกอบกับวิธีเก่าไม่ได้พิจารณาในมิติของระยะเวลาว่าผลกระทบที่เกิดขึ้นในระยะสั้นและระยะยาวต่างกันอย่างไร ดังนั้น ดร.วราพงศ์ จึงพัฒนากรอบความคิดในการทำ RIA ใหม่โดยใช้รูปแบบของ cone ในการนำเสนอเพื่อให้สามารถสะท้อนมิติของระยะเวลาผ่านการส่งผ่านผลกระทบจาก entity ไปสู่อุตสาหกรรมและสังคมได้ (entity > industry > society) ซึ่งจะทำให้สามารถวิเคราะห์ต้นทุนและผลประโยชน์ของการดำเนินนโยบายได้อย่างรอบด้านมากขึ้น นอกจากนี้ วิธีนี้จะช่วยให้ผู้วิเคราะห์สามารถเชื่องโยงภาพย่อย ๆ (micro perspective) ไปสู่ภาพรวมได้ (macro perspective) รวมถึงช่วยให้เกิด mechanism design ผ่านการมองความสัมพันธ์ระหว่าง entity industry และ society