การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและนโยบายการค้าระหว่างประเทศ
เมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ได้รับเกียรติจาก คุณพัทธ์กมล ทัตติพงศ์ จากกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ มาบรรยายในงาน Policy Forum: Discourses on Sustainability ในหัวข้อ “การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและนโยบายการค้าระหว่างประเทศ”
คุณพัทธ์กมล ได้บรรยายว่า องค์การการค้าโลก (WTO) ได้ตระหนักถึงความสำคัญของประเด็นสิ่งแวดล้อมในบริบทของการดำเนินนโยบายทางการค้า โดยในปัจจุบัน มาตรการทางด้านสิ่งแวดล้อมอย่างเรื่องของ climate change เองก็ได้ถูกหยิบยกขึ้นมาเป็นปัจจัยบนเวทีการเจรจาการค้าระหว่างประเทศเพิ่มมากขึ้น
ในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว มักมีการใช้มาตรการและมาตรฐานทางด้านสิ่งแวดล้อมที่เข้มข้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อคู่ค้าที่เป็นกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาอย่างเลี่ยงไม่ได้ อย่างไรก็ดี การใช้มาตรการทางสิ่งแวดล้อมไม่ควรถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือกีดกันทางการค้า แต่ในหลายกรณี เช่น การดำเนินมาตรการฝ่ายเดียว (Unilateral Measures) อย่างการบังคับใช้มาตรการปรับคาร์บอนก่อนเข้าพรมแดน (Carbon Border Adjustment Mechanism: CBAM) ของ EU ก็ยังเป็นที่ถกเถียงกันบนเวทีระหว่างประเทศในประเด็นเรื่องการกีดกันทางการค้าแอบแฝง ซึ่งในส่วนของประเทศไทยก็ควรต้องเกาะติดสถานการณ์ข้างต้นอย่างใกล้ชิด เนื่องจากหาก EU มีการบังคับใช้มาตรการ CBAM จริง สินค้าส่งออกของไทยไป EU อาทิ เหล็กและเหล็กกล้า อะลูมิเนียม ซีเมนต์ ปุ๋ย และไฟฟ้า อาจได้รับผลกระทบ
ทั้งนี้ เวทีการค้า WTO ได้เปิดโอกาสให้สมาชิกใช้มาตรการที่จำเป็นเพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ดี การดำเนินมาตรการต้องเป็นไปอย่างสมเหตุสมผล ยุติธรรม และมีการออกแบบมาตรการที่รัดกุมและสอดคล้องกับกฎเกณฑ์ระหว่างประเทศ เพื่อหลีกเลี่ยงความขัดแย้งระหว่างประเทศคู่ค้า